Όλες οι ανθρώπινες έννοιες και αντιλήψεις είναι προβολές του ανθρώπινου πνεύματος και γι' αυτό συμβαίνει να είναι απατηλές και ψευδαισθητικές. Έτσι, η αλήθεια είναι ότι δεν βλέπουμε αυτήν καθ' εαυτήν την πραγματικότητα, αλλά την αντιλαμβανόμαστε έτσι όπως νομίζουμε εμείς πως είναι, με συνέπεια ότι αντικρίζουμε και αισθανόμαστε είναι απλά και μόνο μία ερμηνεία της αντικειμενικής πραγματικότητας, που βασίζεται σε υποκειμενικά, στρεβλά και προκατειλημμένα υποδείγματα, υποβολιμιαίες πεποιθήσεις και ψευδή (συναποδεκτά από όλους μας) στερεότυπα. Συνεπώς και όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, αυτό έχει επιπτώσεις όχι μόνο στο πώς καταλαβαίνουμε τον κόσμο, αλλά και το πώς καταλαβαίνουμε τους ίδιους τους ανθρώπους...
Όταν κάποτε ρώτησαν τον Ηράκλειτο πώς γνωρίζει όσα γνωρίζει απάντησε με τη φράση «ερεύνησα τον εαυτό μου», γεγονός που δείχνει και την μεγάλη αξία της αυτογνωσίας, ως μεθόδου για την προσέγγιση της αληθινής γνώσης. Στον ίδιο δρόμο και ο Σωκράτης, που μέσω της μεθόδου του διαλόγου που είχε αναπτύξει, εκμαίευε από τον συνομιλητή του την αληθινή γνώση που είχε μέσα του αλλά δεν μπορούσε να την αναγνωρίσει, αφού στην ουσία την είχε ξεχάσει ("α-λήθεια", δηλαδή η "μη λήθη"). Έτσι, λοιπόν, ο άνθρωπος τίποτε νέο δεν μαθαίνει, παρά μόνο παίρνει συνείδηση των όσων ήδη γνωρίζει και η αληθινή γνώση είναι απλά και μόνο ανάμνηση, δηλαδή ενθύμιση.
Στον ίδιο δρόμο βρισκόταν και ο φιλόσοφος Πλωτίνος, ο οποίος όταν του ζήτησε ένας μαθητής του να καθίσει μπροστά σε έναν ζωγράφο για να φιλοτεχνήσει το πορτρέτο του, βασίσθηκε στην πλατωνική αρχή «είδωλο ενός ειδώλου» και είπε: «Δεν αρκεί που κουβαλάμε το είδωλο με το οποίο η φύση μας έχει περιβάλει αλλά έχεις την απαίτηση να δεχθώ να αφήσω πίσω μου και ένα ανθεκτικότερο στον χρόνο είδωλο του ειδώλου»; Άλλωστε, το φιλοσοφικό σύστημα που πρέσβευε θεωρούσε ότι ο κόσμος είναι απόρροια και προϊόν μίας πνευματικής αρχής, σε μια αδιάσπαστη σειρά απορροών από το Εν, τον Νου και την Ψυχή, η οποία μέσω της διείσδυσης, παρέχει τελικά ύπαρξη στην Υλη. Η πρώτη απόρροια του Ενός είναι ο Νους και στον Νου εμφανίζεται για πρώτη φορά η έννοια της πολλότητας και της ετερότητας, αλλά η εμφάνιση, όμως, αυτή δεν είναι παρά νοητή, και συνίσταται στις Ιδέες, στις νοητές ουσίες δηλαδή, οι οποίες ως Όλον συνιστούν τον Νου και θα συντελέσουν στη δημιουργία του κόσμου. Έτσι, ο Νους, κατά τον Πλωτίνο, φιλοξενεί τις Ιδέες και είναι αυτός που γεννάει την Ψυχή, η οποία βρίσκεται στη μέση, ανάμεσα στον Νου και στον επιστητό κόσμο. Φωτίζεται δηλαδή από τον Νου αλλά επηρεάζεται και εξαρτάται από τον υλικό κόσμο και αυτή η ίση απόστασή της από τον νοητό και τον υλικό κόσμο είναι και η αιτία του μερισμού και της διχοτόμησής της. Από τη μία πλευρά δηλαδή προσφεύγει στον νοητό κόσμο, όπου διατηρεί την ενότητά της, αλλά από την άλλη έλκεται από το σώμα, εμπλέκεται μαζί του και επιμερίζεται. Έτσι, η Υλη είναι η κατώτερη βαθμίδα στην κλίμακα της οντολογικής ιεραρχίας, γι' αυτό και είναι η πιο υποχθόνια και σκοτεινή, λόγω της μακρινής απόστασής της από το Εν.
.png "English"){kind=small}
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου